♦با توجه به رویکرد آنارشیستی شما در طراحی گرافیک مطبوعاتی، چگونه تعادل بین خلاقیت فردی و انتظارات حرفه‌ای روزنامه هم‌میهن را حفظ می‌کنید؟
این تعادل در کار جز با همراهی و همدلی محمدجواد روح-سردبیر روزنامه- ممکن نبود. در ابتدای همکاری، رسیدن به تفاهم و هم‌فکری چالش‌هایی داشت. اما با ارائه تعاریف جدیدی از سبک طراحی و دریافت بازخوردهای مثبت، توانستیم هماهنگی بیشتری پیدا کنیم و با این رویکرد همدل‌تر پیش برویم.
♦ از سال ۸۰ که به‌صورت حرفه‌ای وارد حوزه گرافیک مطبوعاتی شدید، چه تغییراتی در روند طراحی جلد روزنامه‌ها مشاهده کرده‌اید و چگونه خود را با این تغییرات هماهنگ کرده‌اید؟
طراحی‌های گرافیک مطبوعات اغلب بر پایه کلیشه‌ها و قوانین دست‌وپاگیر شکل گرفته‌اند، به‌جز برخی جلدها که با خلاقیت و زیبایی برجسته شده‌اند. طراحان و صفحه‌آراهای بسیاری هستند که آثار کم‌نظیری خلق می‌کنند. من نیز از آن‌ها نکات فراوانی آموخته‌ام که شاید در ابتدا کاربردی نبودند، اما در ادامه مسیر حرفه‌ای‌ام به من کمک کردند تا از چارچوب‌های مرسوم مطبوعات فراتر روم.
♦شما از گذر کردن از کلیشه‌ها و چارچوب‌های مرسوم در طراحی صحبت کرده‌اید. یک نمونه خاص از طراحی جلد هم‌میهن که این نگاه متفاوت را نشان می‌دهد، چیست و چه بازخوردی دریافت کرد؟
در روزنامه هم‌میهن، تقریباً هر روز از قوانین کلیشه‌ای و محدودکننده فاصله می‌گیریم، اما اصول بنیادین را رعایت می‌کنیم. برای مثال، در صفحه‌آرایی، اولویت با دیده شدن تصویر است، سپس تیتر خوانده می‌شود و در نهایت، شروع متن باید مشخص و در ستون‌های پیوسته ادامه یابد. این یک اصل اساسی است. اما محل قرارگیری تصویر یا تیتر می‌تواند از قواعد نانوشته سنتی فراتر رود؛ مثلاً تصویر ممکن است در پایین صفحه قرار گیرد یا تیتر هماهنگ با آن در بخش پایینی طراحی شود. با این‌حال، همیشه اطمینان می‌دهیم که ترتیب دیداری (تصویر، تیتر، متن) حفظ شود و شروع متن با المان‌هایی مانند نام نویسنده به‌وضوح مشخص باشد.
♦به‌عنوان مدیر هنری روزنامه هم‌میهن، چگونه ایده‌های اولیه برای طراحی جلد را شکل می‌دهید و فرآیند خلق یک جلد جذاب از نظر شما چیست؟
نخست بررسی می‌کنم که آیا تیتر اصلی روزنامه با تصویر اصلی یکی است یا خیر. اگر تیتر و تصویر هم‌خوانی یکی باشند، با همکاری گروه عکاسی، تصویری متناسب با تیتر یک انتخاب می‌کنیم. اما اگر تیتر اصلی با تصویر متفاوت باشد، در طراحی صفحه تلاش می‌کنم هارمونی بصری و محتوایی بین تیترها ایجاد کنم. همیشه این نکته را در نظر دارم که اولین برداشت مخاطب از تصویر یا تیتر چه خواهد بود و عمداً از آن مسیر اجتناب می‌کنم تا طراحی غیرمنتظره و جذابی ارائه دهم.
♦ با توجه به علاقه ویژه تان به روزنامه‌نگاری، چگونه طراحی گرافیک را در خدمت روایتگری و انتقال پیام‌های خبری به مخاطب قرار می‌دهید؟
وقتی یک خبرنگار گزارش یا مقاله‌ای تهیه می‌کند، با نگاه و حس خاصی به موضوع پرداخته است. من نیز در زمان محدود، تلاش می‌کنم آن حس را در خودم ایجاد کنم و با محتوا هم‌راستا شوم. این هم‌جهتی به من کمک می‌کند تا طراحی‌ام نه‌تنها مکمل متن باشد، بلکه حال‌وهوای آن را تقویت کند.
♦با پیشرفت فناوری و دیجیتالی شدن رسانه‌ها، آینده گرافیک مطبوعاتی را چگونه می‌بینید و چه توصیه‌ای به گرافیست‌های جوان برای ورود به این حوزه دارید؟
در آینده، طراحی گرافیک و صفحه‌آرایی به‌شدت تحت تأثیر هوش مصنوعی قرار خواهد گرفت و کار طراحان را سریع‌تر و ساده‌تر خواهد کرد. توصیه‌ام به همکاران این است که همیشه خود را در جایگاه شاگرد ببینند؛ حتی یک تازه‌کار ممکن است نکته‌ای به ما بیاموزد که با سال‌ها تجربه هم به آن نرسیده باشیم. همچنین، برای خلق طراحی‌های زیباتر و تأثیرگذارتر، باید رسانه‌ای فکر کنیم و با خبرنگار هم‌فکر و همراه باشیم تا اثری خلاقانه و همسو با حس و حال محتوای صفحه خلق کنیم.
♦حرف آخر:
در پایان از مادرم می‌خواهم تشکر کنم که با صبوری و تشویق من را در این مسیر بسیار همراهی کرد امروز اگر پیشرفتی در این زمینه دارم مرهون زحمات او هستم.
محمد جواد روح و مهدی قربانی تبار
واحد صفحه آرایی روزنامه هم میهن از راست حسین غیوری، علیرضا تاجیک، حسین احمدی،مهدی قربانی تبار
